Tag Archives: สำนวนสุภาษิตจีน

覆水难收 [fùshuǐnánshōu]

Water spilled on the ground can’t be gathered up again.—what is done cannot be undone; it is hard to get it back again

ฟู่สุ่ยหนานโซว （覆水难收）：สายน้ำไม่หวนคืน

覆 อ่านว่า [fù] แปลว่า คว่ำ
水 อ่านว่า [shuǐ] แปลว่า น้ำ
难 อ่านว่า [nán] แปลว่า ยาก
收 อ่านว่า [shōu] แปลว่า เก็บ

ปลายราชวงศ์ซาง มีคนผู้หนึ่งที่ฉลาดปราดเปรื่องเป็นอย่างยิ่ง เขาแซ่เจียง นามว่าซั่ง คนทั่วไปเรียกเขาว่า “เจียงไท่กง” หรือ “เจียงจื่อหยา” เป็นบุคคลสำคัญผู้ร่วมมือช่วยเหลืออ๋องโจวเหวิน และอ๋องโจวอู่ล้มล้างราชวงศ์ซาง ภายหลังได้รับแต่งตั้งให้ปกครองรัฐฉี และเป็นอ๋องคนแรกของรัฐฉีในสมัยชุนชิว

เจียงไท่กงเคยรับราชการในราชวงศ์ซาง แต่เนื่องจากไม่พอใจลักษณะการปกครองที่ใช้วิธีโหดเหี้ยมทารุณของอ๋องโจ้ว จึงได้ลาออกจากการเป็นขุนนาง หลบลี้ไปพำนักอยู่ในถิ่นทุรกันดารริมแม่น้ำเว่ยสุ่ยมณฑลส่านซี และเพื่อที่จะได้ใช้ความรู้ความสามารถของตนเพื่อบ้านเมืองอย่างเต็มที่ เขาจึงต้องการทำงานให้อ๋องโจวเหวิน ดังนั้นเขาจึงมักจะนั่งแช่เบ็ดอยู่ริมน้ำ ทำทีเป็นตกปลาแต่คันเบ็ดกลับไม่ได้แขวนเหยื่อปลาไว้ เพื่อเฝ้ารอให้อ๋องโจวเหวินมาพบ

เจียงไท่กงเอาแต่ทำท่าตกปลาทั้งวัน ทำให้ครอบครัวอดอยากยากแค้น หม่าซื่อภรรยาของเขารังเกียจที่เขายากจนไม่มีอนาคตจึงต้องการหย่าขาดไม่ต้อง การอยู่ร่วมกับเขาอีกต่อไป แม้ว่าเจียงไท่กงจะทัดทานและปลอบใจนางว่าอีกไม่นานเขาก็จะลืมตาอ้าปากได้อีก ครั้ง แต่หม่าซื่อเข้าใจว่าเขาเพียงแต่ใช้คำพูดลมๆ แล้งๆ หลอกลวง นางจึงไม่เชื่อและจากไปในที่สุด

ภายหลัง เจียงไท่กงได้รับความไว้วางใจจางอ๋องโจวเหวิน ทั้งยังช่วยเหลืออ๋องโจวอู่ในการผนึกกำลังจูโหว(เจ้าหัวเมือง)ในแต่ละท้อง ที่ล้มล้างราชวงศ์ซางก่อตั้งราชวงศ์โจวตะวันตก(ซีโจว) ได้สำเร็จ

ด้านหม่าซื่ออดีตภรรยา เมื่อได้ข่าวว่าเจียงไท่กงมีทั้งชื่อเสียงและเงินทอง ก็รู้สึกเสียดายที่ในครั้งก่อนไม่ยอมเชื่อฟังเขา นางจึงตัดสินใจกลับมาหาเจียงไท่กงเพื่อหวังจะรื้อฟื้นความสัมพันธ์ในอดีต

ทว่าเจียงไท่กงได้รับรู้แล้วว่าหม่าซื่อเป็นคนเช่นไรจึงไม่อยากได้ภรรยาเช่น นางอีกต่อไป ดังนั้นเมื่อฟังคำขอร้องจากหม่าซื่อจบ เขาจึงคว้าเหยือกน้ำมาเทน้ำลงบนพื้น และบอกให้อดีตภรรยาช่วยเก็บน้ำที่เทออกไปคืนกลับมาให้เขา

หม่าซื่อได้ฟังจึงรีบก้มตัวลงไปกอบน้ำที่พื้น แต่กลับได้มาเพียงดินโคลน ครานี้เจียงไท่กงจึงพูดกับนางว่า “เจ้าได้จากข้าไปแล้ว เราจึงไม่อาจอยู่ร่วมกันอีก เช่นเดียวกับน้ำที่เทลงบนพื้น ย่อมยากที่จะเก็บกลับคืน”

“น้ำที่สาดออกไปแล้วไม่มีทางที่จะเก็บกลับคืนมาได้” ปัจจุบันใช้เปรียบเทียบกับเรื่องที่เกิดขึ้นแล้วหรือลงมือทำไปแล้ว ย่อมไม่อาจเปลี่ยนแปลงแก้ไข

อ้างอิงข้อมูลจาก https://www.somdom.com/archiver/tid-3487.html

酒好不怕巷子深(泰语)
จิ่ว ห่าว ปู๋ ผ้า เซียง จื่อ เซิน(酒好不怕巷子深) : สุราดี ย่อมไม่กลัวตรอกลึก
“สุราดี ย่อมไม่กลัวตรอกลึก” เป็นสำนวนที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในประเทศจีนมาตั้งแต่โบราณกาล ในเชิงวัฒนธรรมสำนวนดังกล่าวสะท้อนความเป็นชนชาติ ลักษณะเฉพาะของท้องถิ่น และความอุดมสมบูรณ์ของชีวิตประชากรได้เป็นอย่างดี ใช้เปรียบเทียบกับของที่ดีจริง แม้ว่าจะได้มาด้วยความยากลำบาก แต่ผู้คนก็ยังพยายามดั้นด้นเสาะหาจนพบ “

สำนวนนี้เริ่มใช้กันที่เมืองหลูโจว ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดสุราที่โด่งดัง ในสมัยราชวงศ์หมิง และ ราชวงศ์ชิง ในเมืองมีตรอกซึ่งเป็นที่หมักสุราที่ทั้งแคบและลึกอยู่ตรอกหนึ่ง ในตรอกนั้นมีร้านสุราอยู่ 8 ร้าน ซึ่งเป็น 8 ร้านที่ผลิตสุรามีชื่อเสียงที่สุดในเมืองหลูโจว โดยหนึ่งในนั้นคือร้านที่อยู่ด้านในสุดของตรอก ที่มีบ่อหมักสุราเก่าแก่ที่สุด ดังนั้นสุราที่นี่จึงมีชื่อเสียงที่สุดในบรรดา 8 ร้าน และเพื่อให้ได้ลิ้มรสสุราดี ผู้คนจึงต่างก็ดั้นด้นเข้าไปที่ร้านสุราที่อยู่ลึกที่สุดของตรอก

เล่ากันมาว่า ปีค.ศ. 1873 ผู้นำทางการเมืองผู้หนึ่ง ซึ่งมีบทบาทในการต่อต้านราชวงศ์ชิง นามว่าจางจื่อต้ง ได้รอนแรมทางไกลเพื่อมาร่ำสุราร่ายโคลงกลอน ณ เมืองหลูโจว ขณะก้าวขึ้นเรือ พลันจมูกก็ได้กลิ่นสุราที่หอมหวนลอยมากับสายลม เขาสูดดมด้วยความกำซาบไปถึงจิตใจ และสั่งให้คนไปนำสุรานั้นมาให้เขา

ทว่าคนรับใช้หายไปครึ่งวัน ปล่อยให้จางจื่อต้งเฝ้ารอด้วยความหิวกระหายและโกรธเกรี้ยว จนบ่ายคล้อยจึงมองเห็นคนรับใช้ผู้นั้นแบกไหสุราไหหนึ่งวิ่งมาด้วยความรีบ ร้อน เมื่อมาถึงเขาจึงเปิดไหสุราออกมา และพบว่ากลิ่นหอมพลันลอยตลบอบอวล จางจื่อต้งพูดซ้ำๆ กันเพียงว่า สุราที่ดี สุราที่ดี และเพียงยกดื่มได้ 1 จอกก็รับรู้ได้ถึงรสเลิศของสุรา ทำให้โทสะของจางจื่อต้งคลายลง และถามคนรับใช้ว่า “สุรานี้ท่านได้แต่ใดมา?” คนรับใช้รีบกล่าวว่า “ผู้น้อยได้ฟังว่า ร้านสุราที่ตั้งอยู่ในตรอกลึกตรอกหนึ่งมีสุราที่ดีที่สุด ดังนั้นผู้น้อยจึงลัดเลาะ ดั้นด้นไปตามตรอกที่คดเคี้ยวและแคบลึกจนถึงร้านที่อยู่ในสุดของตรอก และได้ซื้อสุราไหนี้กลับมา” จางจื่อต้งได้ฟังจึงรำพึงว่า “สุราดี ย่อมไม่กลัวตรอกลึก”

ความหมาย ของดีไม่ว่าอยู่ที่ไหนย่อมมีคนพยายามตามไปเสาะหาจนพบ หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งคือ ทองแท้ย่อมเปล่งประกาย

สำนวนดังกล่าวแพร่หลายมากระทั่งถึงปัจจุบัน