การแต่งงานในภาษาจีน

ถ้าสังเกตตัวอักษรจีนของ 2 คำนี้ให้ดี ก็จะเข้าใจความหมาย และวิธีใช้ได้ถูกต้อง

娶 [qǔ] ส่วนบนเป็นตัวบอกเสียง qǔ และความหมายด้วย คือ “รับเอามา” ส่วนล่าง คือผู้หญิง เป็นตัวบอกความหมายว่าเกี่ยวข้องกับเพศหญิง娶 จึงหมายถึง (ผู้ชาย) ตบแต่งภรรยา, แต่งผู้หญิง, แต่งเมีย เพราะฉะนั้น กรรมของ 娶 ก็จะต้องเป็นผู้หญิง หรือหมายถึงเพศหญิง เช่น

• 他想娶她。(เขาต้องการตบแต่งเธอ (เป็นภรรยา))
• 他要娶那个女孩。(เขาต้องการแต่งงานกับเด็กสาวคนนั้น)
• หรือ 娶妻 (แต่งภรรยา) เป็นต้น

ส่วน 嫁 [jià] ประกอบด้วยตัวอักษร 女 (ผู้หญิง) และ 家 (บ้าน) หมายถึง แต่งผู้หญิงเข้าบ้าน อักษรตัวนี้จึงหมายถึง (ผู้หญิง) แต่งงาน รูปง่ายสุดที่ใช้กัน คือ 嫁给 (แต่งให้กับใคร) กรรมข้างหลังก็ต้องเป็นผู้ชาย เช่น

• 她嫁给他了。(เธอแต่งให้เขาแล้ว)

ตัวอย่างประโยคอื่นๆ

• 嫁一个会爱你女儿的男人。(แต่งให้กับชายหนุ่มที่รักลูกสาวของคุณ)
• 嫁一个像他一样的男人。(แต่งให้กับชายหนุ่มที่เหมือนเขา)

ส่วน 结婚 [jiéhūn]  ก็แปลว่า “แต่งงาน” เช่นเดียวกัน แต่เป็น 离合动词 (ต้องเข้าใจก่อนว่า 离合动词 เป็นคำกริยาประเภทไหน และมีวิธีการใช้อย่างไร ถึงจะใช้ได้ถูกต้อง) พูดอย่างง่ายๆ เลย 离合动词 เป็นคำกริยาที่พยางค์แรกเป็นคำกริยา ส่วนพยางค์หลังเป็นกรรม (คำนาม) ของกริยาตัวแรก เพราะฉะนั้น คำกริยาประเภทนี้จะมีกรรมไม่ได้อีกแล้ว ถ้าต้องมีกรรม (เพิ่มเติม — ส่วนใหญ่เป็นคน) ต้องอาศัยบุพบทเข้ามาเป็นตัวช่วย โดยวางหน้าคำกริยา ทำหน้าที่เป็นส่วนขยายคำกริยา (หรือภาคแสดง) … พอเข้าใจหรือเปล่า (อาจจะยากไป เพราะเป็นการอธิบายผ่านหน้าจอ) มาดูตัวอย่างประโยคกันดีกว่า

• 你为什么要结婚呢？
• 那就跟我结婚！(แต่งงานกันฉันแล้วกัน — กรรม 我 วางหน้า 结婚 โดยมีบุพบท 跟)

ปูลู ประโยคตัวอย่าง (ส่วนใหญ่) ขอยืมมาจาก 百度 (ให้เครดิตไว้หน่อย)

ตัวอย่างเพิ่มเติม

• 星期日弟弟要结婚，弟弟娶茉莉，茉莉嫁给我的弟弟。 วันอาทิตย์น้องชายจะแต่งงาน น้องชายแต่งงานกับมะลิ มะลิแต่งงานกับน้องชายของฉัน

โดย Gunth Lpnm ใน Love Chinese

อ่านเพิ่มเติม …การหมั้น [订婚]

การใช้คำกริยา “使”、”令”、”让” และ “叫”

(สำหรับเนื้อหาตอนนี้ ขอตอบแบบสั้นๆ พอได้ความรู้เบื้องต้นไว้ก่อน ทั้งนี้ เนื้อหาบางเรื่องที่ถาม อย่างเช่นเรื่องนี้ จริงๆ ต้องใช้เวลาอธิบายเยอะพอสมควร และถ้ามีหนังสือเรียนประกอบ และเป็นการอธิบายในห้องเรียน (น่า) จะทำความเข้าใจได้ง่ายกว่า … สำหรับตรงนี้ก็เอาพอทำความเข้าใจเบื้องต้นไว้ก่อนแล้วกัน)

1. “使” หมายถึง “ใช้” (使用) เช่น

• 使了两千块钱。
• 他跟我使了一个眼色。

2. “使” มีความหมายเหมือน “让” กับ “叫” ในกรณีที่หมายถึง”ทำให้” (致使) สิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้น หรือเป็นอย่างไร เช่น

• 这首歌使我想起了童年时代的生活。

ซึ่งถ้าประธานเป็น “คน” จะใช้ “让” หรือ “叫” แต่ถ้าประธานเป็น “วัตถุสิ่งของ” จะใช้ “使” เช่น

• （我）让你久等了。
• 大热天使我出了一身汗。

ในกรณีที่หมายถึง “ทำให้” (致使) ก็สามารถใช้ “令” ได้เช่นเดียวกัน แต่กรรม (หรือ兼语 – ดูความหมายของ 兼语 ส่วนถัดไป) ของ “令” จะต้องเป็น “คน”เท่านั้น ซึ่งการใช้ “令” ในความหมายนี้ จะสื่อถึงการเป็นผู้ “ถูกกระทำ” หรือ passive voice ค่อนข้างชัดเจน โดยมีความหมายถึงสาเหตุ หรือเงื่อนไขหนึ่งทำให้ (令) เกิดอารมณ์ ความรู้สึกอย่างใดอย่างหนึ่งขึ้น เช่น

• 这个消息令人激动。
• 令人惊讶。
• 令人失望。

ทั้งนี้จะสังเกตเห็นว่า ส่วนประกอบหลัง “令人” (ซึ่งมักเป็นคำกริยา) จะมีกริยาวิเศษณ์ เช่น “很” ขยายอีกไม่ได้

3. ถ้าหมายถึง “ขอร้อง” (祈求) หรือ “สั่ง” (命令；使令) ให้ใครทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ต้องใช้ “让” หรือ “叫” จะใช้ “使” ไม่ได้ เช่น

• 老师让/叫大家发表意见。
• 你去叫她快点儿来。(ประโยคนี้ “叫” ไม่ได้แปลว่า “เรียก”แต่แปลว่า “สั่ง”)

ในกรณีที่หมายถึง”สั่ง” (命令；使令) ถ้าใช้ “令” ส่วนใหญ่จะใช้ได้ในกรณีที่หมายถึงผู้บังคับบัญชา หรือเจ้านาย “สั่ง” ให้ผู้ใต้บังคับบัญชา หรือลูกน้อง ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นต้น เช่น

• 学校令他退学。

ประโยคตามตัวอย่างต่างๆ ด้านบน เรียกว่า 兼语句 คือประโยคที่มีโครงสร้างดังนี้

• 主语 + 使令动词（叫、让、请等）+ 兼语（宾语/主语） + 动词 + 宾语

兼语 หมายถึงคำที่ทำหน้าที่เป็นทั้งกรรม (宾语) และประธาน (主语) ในขณะเดียวกัน หมายถึงเป็นกรรมของกริยาตัวแรก (使令动词) ในขณะเดียวกัน ก็เป็นประธานของกริยา (动词) ตัวหลัง ดูตัวอย่างเพิ่มเติม เช่น

• 老师叫我回答问题。
• 我请一位老师教我汉语。

เอาพอเข้าใจก่อน จริงๆ “使”、”叫”、”让” รวมทั้ง “被” ยังมีวิธีการใช้ในกรณีที่เป็นบุพบทอีกด้วย (มีโอกาสค่อยมาว่ากัน)

โดย Gunth Lpnm ใน Love Chinese

ต่อเนื่องจาก “冰凉” และ “冰冷” คราวนี้เราจะมาดูคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับอุณหภูมิ หรืออากาศอีกหลายๆ คำ

เริ่มจาก “冷” และ “凉”

1.  “冷” (หนาว) และ “凉” (เย็น) เป็นคำคุณศัพท์ และหมายถึงอุณหภูมิต่ำทั้งคู่ ซึ่งถึงแม้ 2 คำนี้จะใช้บรรยายสภาพ (อากาศที่มี) อุณหภูมิต่ำเหมือนกัน แต่ 2 คำนี้ ก็ใช้แทนกันไม่ได้

“冷” มักใช้กับการบรรยายสภาพอากาศเป็นหลัก เป็นความรู้สึก หรือรับรู้ (ความหนาวเย็น อุณหภูมิต่ำ) โดยไม่จำเป็นต้องแตะต้อง หรือสัมผัสโดยตรง (ก็รับรู้ได้) เช่น

• 冷空气。
• 今天真冷。
• 冷得浑身发抖。

ส่วน “凉” ก็หมายถึงอุณหภูมิต่ำเช่นเดียวกัน แต่ (มักจะ) เป็นการรับรู้ หรือสัมผัสกับสิ่งของนั้นโดยตรง จึงจะรับรู้ถึงความเย็น อุณหภูมิต่ำของสิ่งของนั้นๆ เช่น

• 他的脸真凉。
• 茶凉了。
• 游泳池的水太凉了。

นอกจากนั้น “凉” ยังใช้บรรยายสภาพอากาศได้เช่นเดียวกับ “冷” แต่อุณหภูมิของ “凉” (เย็น) จะสูงกว่า “冷” (หนาว) ลองเปรียบเทียบประโยคตัวอย่างต่อไปนี้ Continue reading →

คำว่า “做” และ “作” — 2 คำนี้ เป็นคำกริยาทั้งคู่ ออกเสียงเหมือนกัน คือ zuò บางครั้งก็ใช้แทนกัน (โดยความหมายไม่เปลี่ยน) ได้อีกด้วย เช่น

• 叫做、做文章、做诗 จะใช้ว่า
• 叫作、作文章、作诗 ก็ได้

แต่ 2 คำนี้ก็ยังมีวิธีการใช้ที่แตกต่างกัน คือ

• “做” หมายถึง ทำ (กริยา หรือสิ่งของ) มักใช้กับสิ่งของที่เป็นรูปธรรม จับต้องได้ (เช่น ตัดเย็บเสื้อผ้า,ทำอาหาร, ทำผม, ทำเฟอร์นิเจอร์), เขียน หรือแต่งบทความ (หรืองานเขียนต่างๆ), ผลิต, ทำงาน, เป็น (บทบาท, อาชีพ), กลายเป็น, จัดงาน หรือจัดกิจกรรม, ใช้เป็น, เป็น (มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกัน) เป็นต้น

• “作” หมายถึง สร้าง (ทำให้เกิด,ก่อให้เกิด), เขียน หรือแต่ง (บทความ, งานเขียน ฯลฯ), แสร้งทำ, เป็น หรือใช้เป็น, รู้สึก เป็นต้น โดย “作” มักใช้กับสิ่งที่เป็นนามธรรมมากกว่า

ข้อแตกต่างอีกประการ คือ “作” เป็นคำโบราณ มีความเป็นภาษาเขียนมากกว่า ส่วน “做” มีความเป็นภาษาพูดมากกว่า ด้วยเหตุนี้ ถ้าเป็นสำนวนซึ่งมีการใช้คำที่ใช้ (หรือเข้า) คู่กันอย่างเจาะจงชัดเจนแน่นอน มักจะใช้ “作” เช่น 装模作样

และนอกจาก “作” จะเป็นคำกริยาแล้ว ยังใช้เป็นคำนามได้อีกด้วย เช่น 大作、成名之作、稀世杰作

--> ในแง่ไวยากรณ์ โดยทั่วไป กรรมของ “做/作” มักเป็นคำนาม（名词） หรือคำกริยา（动词）กล่าวอีกอย่าง “做/作” จะวางอยู่หน้าคำนาม หรืออยู่ในรูป

• “做/作 + 名词宾语” (มีกรรม（宾语）เป็นคำนาม)  (ดูตัวอย่างคำ ส่วนท้าย)
• “做/作 + 动词宾语”  เช่น 做宣传、做解释、作废

นอกจากนั้น หลัง “做/作” ยังอาจจะมีบทเสริม（补语）ได้ด้วย เช่น 做一下、做不了、做完了、做不完、做好了、做出来了、作得不错、作过、作着、作了半个月 เป็นต้น

ตัวอย่างคำเช่น

โดย Gunth Lpnm ใน Love Chinese

วันนี้มา “ปล่อยของ” อีกชุด (และจะทยอยปล่อยออกมาอีกเป็นระลอกๆ)

丰富、富裕、富有、丰盛 เป็นคำคุณศัพท์ (形容词) ทั้งหมด

หมายถึงอุดมสมบูรณ์, มั่งมี, มีเหลือมากพอ, เหลือกินเหลือใช้, ล้นเหลือ, ร่ำรวย, มีเงินมีทอง, ล่ำซำ ฯลฯ คำเหล่านี้ ถึงแม้จะมีความหมายคล้ายคลึง หรือใกล้เคียงกัน แต่ก็ใช้แทนกันไม่ได้ มาว่ากันทีละตัวเลย

1.丰富 [fēngfù] (อุดมสมบูรณ์) เน้น “ความอุดมสมบูรณ์” ในแง่มีเป็น “จำนวน” มาก และหลากหลาย “ประเภท” ใช้บรรยายได้ตั้งแต่ทรัพย์สินเงินทอง เนื้อหารายการ เนื้อหาหนังสือ ความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ ความคิด จินตนาการ อามรณ์ ความรู้สึก ฯลฯ เช่น

• 丰富的经验
• 知识非常丰富
• 丰富多彩
• 丰富的神话

คำตรงข้ามของ 丰富 [fēngfù] อุดมสมบูรณ์ คือ 缺乏 [quēfá] ขาดแคลน 、贫乏 [pínfá] ขาดแคลน  และ 匮乏 [kuìfá] ขาดแคลน

丰富 นอกจากเป็นคำคุณศัพท์ ยังเป็นคำกริยา (动词) ได้ด้วย เมื่อเป็นคำกริยาจะหมายถึง ทำให้ร่ำรวย, ทำให้อุดมสมบูรณ์, เพิ่มพูน เป็นต้น กรรมของกริยา 丰富 ส่วนใหญ่เป็นสิ่งที่นามธรรม (จับต้องไม่ได้) (แต่ก็ใช้กับสิ่งที่เป็นรูปธรรม จับต้องได้ด้วย) เช่น

• 我想参加一些活动，丰富自己的经验。

2.富裕 [fùyù] (มั่งคั่งบริบูรณ์) เน้น “ความอุดมสมบูรณ์” ในแง่มีมาก มีเหลือกินเหลือใช้ ไม่ขาดแคลน หรือร่ำรวย มั่งคั่งบริบูรณ์นั่นเอง มักใช้บรรยายมาตรฐาน หรือระดับชีวิตความเป็นอยู่ เช่น

• 富裕社会
• 富裕生活

3.富有 [fùyǒu] (มั่งมี) เน้นความ “เป็นเจ้าของ”  หรือ “มี” วัตถุสิ่งของในปริมาณ หรือจำนวนมาก ใช้ได้ทั้งกับทรัพย์สินเงินทอง (จับต้องได้) และสิ่งที่เป็นนามธรรม สื่อความหมายในด้านบวก ทั้งนี้ 富有 นิยมใช้ในภาษาเขียนมากกว่า เช่น

• 富有经验
• 富有魅力
• 富有生命力

คำตรงข้ามของ 富有 [fùyǒu] ความมั่งมี คือ 贫穷 [pínqióng] ความยากจน

富有ใช้เป็นคำกริยาได้ (เช่นเดียวกับ 丰富) หมายถึง “มีเป็นจำนวน หรือปริมาณมาก” ฯลฯ ทั้งนี้ กรรมของ 富有 โดยทั่วไปจะต้องเป็นสิ่งที่เป็นนามธรรม (จับต้องไม่ได้) เช่น

• 富有冒险精神
• 富有民族特色
• 富有的银行家

4.丰盛 [fēngshèng] (มากมายหลายอย่าง, มากมายหลากหลาย) ใช้เฉพาะกับสิ่งที่เป็นรูปธรรม จับต้องได้ และนิยม (หรือส่วนใหญ่) ใช้กับอาหารการกินเท่านั้น สื่อถึงการมีอาหารการกิน “มาก” และ “ดี” หรือ “อุดมสมบรูณ์” เช่น

• 丰盛的酒宴

คำตรงข้ามของ 丰盛 [fēngshèng] อุดมสมบูรณ์ คือ 贫乏 [pínfá] ขาดแคลน

ลองดูตัวอย่างประโยคกัน

• 这本书的内容非常丰富。(เนื้อหาหนังสือ)
• 中国人正在富裕起来，购买力越来越高。(มาตรฐาน/ระดับชีวิตความเป็นอยู่)
• 这家公司的老板很富有。(ทรัพย์สินเงินทอง)
• 昨天的晚会非常丰盛。(อาหารการกิน)

ตัวอย่างประโยค และวลีั (เพิ่มเติม) จาก 百度

• 中国有丰富  的自然资源。
• 我们生活在一个富裕的社会中。
• 你到底有多富有啊？
• 丰盛的自助晚餐

โดย Gunth Lpnm ใน Love Chinese

เมื่อไรควรใช้บุพบท “在 / 到 /于” นอกจากขึ้นกับความหมายของประโยค (หรือสิ่งที่ผู้พูดต้องการสื่อออกไป) แล้ว ยังขึ้นกับความคุ้นเคยในการใช้งานอีกด้วย

เรามาแยกดูบุพบท 3 ตัวนี้ทีละตัวกัน

1．在/到 + (เวลา)

• 在 +（เวลา） — เวลาในที่นี้ หมายถึงเวลาที่เกิดเหตุการณ์ หรือการกระทำกริยานั้นขึ้น
• 到 +（เวลา） — เวลาในที่นี้ หมายถึงเหตุการณ์ หรือกริยาเกิดขึ้นจนถึงเวลาที่ระบุ หรือดำเนินต่อเนื่องจนถึงเวลาใดเวลาหนึ่ง
• 在/到 +（เวลา）เมื่อไว้ในประโยคจะวางหน้าภาคแสดง （谓语）（หรือ 动词 — คำกริยา）ทำหน้าที่เป็นบทขยายภาคแสดง（状语）หรือจะวางหลังภาคแสดง （谓语）（หรือ 动词 — คำกริยา）ทำหน้าที่เป็นบทเสริมท้ายภาคแสดง（补语） ก็ได้

เขียนเป็นรูปโครงสร้างให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจ คือ

• 在/到 +（เวลา）+ 谓语（动词）หรือ
• 谓语（动词）+ 在/到 +（เวลา）

ทั้งนี้ เมื่อ 在 +（เวลา）วางหลัง 谓语（动词）ทำหน้าที่เป็น 补语 ของคำกริยา （动词）ที่อยู่ข้างหน้า มักเป็นคำกริยาที่ไม่เน้น หรือปรากฏกริยาอาการ, การกระทำ หรือการเคลื่อนไหวชัดเจน

ส่วนกรณีของ 到 +（เวลา）วางหลัง 谓语（动词）ทำหน้าที่เป็น 补语 ของคำกริยา （动词）ที่อยู่ข้างหน้า มักเป็นคำกริยาที่เน้น หรือปรากฏกริยาอาการ, การกระทำ หรือการเคลื่อนไหวชัดเจน เช่น

• 我们在下周就要期末考试了。(วางหน้า 考试)
• 他在1967年（出）生的。(วางหน้า（出）生)
• 他（出）生在1967年的。(วางหลัง（出）生)
• 他生在秋天。(วางหลัง 生)
• 我把会议安排在明天早上。(วางหลัง 安排)
• 到冬季，天气比现在更冷。(วางหน้า 比)
• 我们一直干活干到凌晨两点才干完。(วางหลัง 干)

จะเห็นได้ว่า เมื่อใช้กับเวลา 在 +（เวลา）และ 到 +（เวลา） บุพบท 2 คำนี้ ไม่สามารถใช้แทนกันได้ เพราะทำให้ความหมายของประโยคเปลี่ยนไป เช่น Continue reading →