เรื่องสุดท้ายของ “趋向补语” ที่นำมาฝากกันคราวนี้ คือ “起来” กับ “出来”
1.“起来” (ขึ้นมา) หมายถึงทิศทางของกริยา/การกระทำขึ้นข้างบน (จากล่างสู่บน, จากที่ต่ำสู่ที่สูง)
“出来”(ออกมา) หมายถึงทิศทางของกริยา/การกระทำจาก (ข้าง) ในสู่ (ข้าง) นอก, กริยาเข้าใกล้ตัวผู้พูด เช่น
- 太阳升起来了 (พระอาทิตย์ขึ้นมาแล้ว)
- 站起身来 (ยืนขึ้นมา)
- 从教室里出来 ( ออกจากห้องเรียนมา)
- 拿出一本书来 (หยิบสมุดออกมาหนึ่งเล่ม)
2. นอกจากความหมายพื้นฐานในข้อ 1. แล้ว “起来” กับ “出来”ยังใช้ในความหมายอื่น หรือความหมายเพิ่มเติม (ที่ขยายจากความหมายพื้นฐาน) อีก คือ
“起来”มักใช้ในความหมายว่า “กริยาได้เริ่มต้น และดำเนินต่อไป” เช่น
- 干起来了 (ลงมือทำกันแล้ว)
- 下起雨来 (ฝนตกแล้ว)
- 天亮了起来 (ฟ้าสว่างแล้ว)
“出来”มักมีความหมายว่า “กริยาได้ปรากฏขึ้นมาเท่านั้น ”
- 认出他来了 (จำเขาได้แล้ว)
- 猜不出来 (เดาไม่ออก)
3. ถ้าต้องการบอกว่า “จำได้”, “นึกได้” (ในสิ่งที่เคยรู้, เคยจำได้ (ความจำในสมอง) แต่ได้ลืมไป ต่อมาจำขึ้นมาได้) ต้องใช้ว่า“想起来”(จำได้, นึกได้) เช่น
- 我想起来了，她叫王欣。 (ฉันจำได้แล้ว เธอชื่อหวังซิน)
- 对不起，实在想不起来了。 (ขอโทษครับ นึกไม่ออกไม่ออกจริงๆ)
แต่ถ้าต้องการบอกว่า “คิดออก” หรือเดิมสิ่ง (ที่คิดออก) นั้น ไม่มีอยู่ในสมอง แต่ได้คิดออกมาจนได้สิ่ง (ความคิด, วิธีการ ฯลฯ) นั้น ต้องใช้ว่า“想出来”(คิดออก) เช่น
- 这是他想出来的好办法。(นี่คือวิธีการที่ดีที่เขาคิดออกมา)
4. อีกคู่หนึ่งที่ใช้บ่อย คือ“看起来” และ “看得出来”
“看起来”หมายถึงการคาดการณ์, คาดเดา, คำนวณ หรือประเมินสิ่งใดสิ่งหนึ่ง, เรื่องใดเรื่องหนึ่ง “看起来” มักใช้เป็นคำ (ข้อความ) แทรก (插入语) ไว้ในประโยค (ส่วนใหญ่ไม่ต้องแปล) เช่น
- 看起来，她不会来了。 (ดูไปแล้ว เธอไม่น่าจะมาแล้ว)
- 看起来，这件事还挺复杂的。(ดูไปแล้ว เรื่องนี้ซับซ้อนทีเดียว)
“看得出来”หมายถึงสภาพ, สภาวะที่เกิดจากความรู้สึก หรือการตรวจสอบสังเกต (ของผู้พูด) “看得出来”มักทำหน้าที่เป็นภาคแสดง (谓语) ในประโยค (ส่วนใหญ่ไม่ต้องแปล) เช่น
- 看得出来，你很富于同情心。 (ดูคุณเป็นคนเห็นอกเห็นใจคนอื่นมาก)
- 看得出来，她心里并不痛快。(ดู (เหมือน) เธอไม่มีความสุข)
โดย Gunth Lpnm ใน Love Chinese (Files)
