“起” กับ “上” สองคำนี้จะหมายถึงทิศทางของกริยา/การกระทำขึ้นไปด้านบนเหมือนกัน แต่ใช้แทนกันไม่ได้
ข้อแตกต่าง คือ
1. “起” (ตามที่เคยอธิบายไปแล้ว) จะมีความหมายเพียงแค่ว่ากริยา/การกระทำเริ่มจากล่างขึ้นบน, จากที่ต่ำขี้นสู่ที่สูงเท่านั้น ไม่ได้บอกว่ากริยา/การกระทำขึ้นไปถึง (ขึ้นไปสู่) สถานที่ใด กรรมของคำกริยามักเป็นสิ่งของ หรือส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายก็ได้ เช่น
- 升起五星红旗 (ธงแดง 5 ดาว (ถูกชักลอย) ขึ้นมา)
- 飘起雪花 (เกล็ด (ละออง) หิมะลอยขึ้นมา)
- 抬起头 (เงยหน้า (ศรีษะ) ขึ้น)
- 举起胳膊 (ยกแขนขึ้น)
2. “上” จะต้องบอกว่ากริยา/การกระทำนั้นไปถึง (ไปสู่) สถานที่ใด กรรมจึงมักเป็นสถานที่ (แต่สถานที่อาจจะละได้ ถ้าเป็นที่เข้าใจกัน) เช่น
- 爬上树 (ปีนขึ้นต้นไม้)
- 登上山顶 (ปีนขึ้นยอดเขา)
- 骑上单车 ((ขึ้น) ขี่จักรยาน)
นอกจากนั้น “起” กับ “上” ยังมีความหมายว่ากริยา/การกระทำเริ่มต้นขึ้น และดำเนินต่อไป ข้อแตกต่าง คือ
เมื่อใช้ “起” จะเน้นที่ความต่อเนื่องของกริยา/การกระทำเริ่มต้นขึ้น และดำเนินอยู่ เช่น
- 他们愉快地唱起了歌。 (พวกเขาเริ่มร้องเพลงอย่างมีความสูงขึ้นมา)
ส่วน “上” จะเน้นที่กริยา/การกระทำเข้าสู่สภาพ หรือสถานการณ์นั้น ดังนั้น จึงมักมีคำว่า “已经” อยู่ในประโยคเสมอ เช่น
- 他们已经干上了，我们也开始吧。 (พวกเขาลงมือกันแล้ว พวกเขาก็เริ่มต้นกันเถอะ)
(คราวหน้าจะมาดูระหว่าง “起来” กับ “出来” กัน)
โดย Gunth Lpnm ใน Love Chinese
