ลองมาเปรียบเทียบการใช้ “一點兒” กับ “有點兒” กันดู
1．“一點兒” ประกอบด้วย จำนวน หรือเลข (數詞) “一” + ลักษณนาม (量詞) “點兒” อยู่ในรูปโครงสร้าง “一” + “ 點兒” หมายถึง “จำนวนที่ไม่แน่นอน (จำนวนหนึ่ง)” (หรือ “(จำนวน) นิดหน่อย”, “เล็กน้อย” ก็ได้) ใช้ขยายคน หรือสิ่งของ หรือเป็น 定語 นั่นเอง เช่น
- 買一點兒水果。 (ซื้อผลไม้นิดหน่อย — จำนวนหนึ่ง)
- 學一點兒漢語。 (เรียนภาษาจีนกลางนิดหน่อย)
- 做一點兒吃的。 (ทำอะไรกินเล็กน้อย)
ส่วน “有點兒”เป็นกริยาวิเศษณ์ (副詞) หมายถึง “เล็กน้อย” (稍微) ใช้ขยายคน หรือสิ่งของไม่ได้ แต่ใช้ขยายคำคุณศัพท์ หรือคำกริยา ที่เรียกว่า 狀語 นั่นเอง เช่น
- 有點兒高興。 (ดีใจนิดหน่อย)
- 有點兒生氣。 (โกรธเล็กน้อย)
2．“一點兒” มักวางหลังคำคุณศัพท์ จะอยู่ในรูป หรือโครงสร้าง “形容詞 +（一）點兒” เช่น
- 你來得早了（一）點兒。
- 這件衣服貴了（一）點兒。
- 人多了（一）點兒。
ส่วน “有點兒” วางไว้หน้าคำคุณศัพท์ ในรูป หรือโครงสร้าง “有點兒 + 形容詞” เช่น
- 你來得有點兒早了。
- 這件衣服有點兒貴。
- 人有點兒多。
3．ในประโยคเปรียบเทียบ (“比”子句) จะใช้ได้แต่ “一點兒” เท่านั้น เช่น
- 我比你胖一點兒。
- 這間屋子比那間大一點兒。
4．“有點兒” มักใช้ในการเลือก (หรือเปรียบเทียบ) ระหว่างคุณสมบัติของสิ่งของ หรือกริยา (การกระทำ) ในความหมายไม่พึงพอใจ, ไม่เป็นไปตามที่ต้องการ (不如意的事情) ดังนั้น คำคุณศัพท์ (形容詞) หรือคำกริยา (動詞) มักเป็นคำที่มีความหมายในเชิงลบ (消極意義或貶義)
แต่ “一點兒” ไม่มีข้อจำกัดนี้ หมายถึงจะใช้กับคำคุณศัพท์ (形容詞) หรือคำกริยา (動詞) ที่มีความหมายในเชิงลบ หรือเชิงบวกก็ได้ เช่น
- 有點兒笨。 (โง่นิดหน่อย — คุณศัพท์ด้านลบ)
- 有點兒難。 (ยากเล็กน้อย — คุณศํพท์ด้านลบ)
- 有點兒緊張。 (ซีเรียสเล็กน้อย — คุณศัพท์ด้านลบ)
- 高興（一）點兒。 (ดีใจนิดหน่อย — คุณศัพท์ด้านบวก)
- 這個學生笨了（一）點兒。 (โง่นิดหน่อย — คุณศัพท์ด้านลบ)
- 別緊張，輕鬆（一）點兒。 (ผ่อนคลาย, สบายๆ นิดหน่อย — คุณศัพท์ด้านบวก)
5．เมื่อใช้ในรูป หรือโครงสร้าง “有點兒 + 不 + 形容詞/動詞” คำคุณศัพท์ (形容詞) หรือคำกริยา (動詞) จะเป็นคำที่มีความหมายในเชิงบวก (積極意義或褒義) เช่น
- 有點兒不舒服。
- 有點兒不高興。
- 有點兒不懂事。
- 有點兒不講道理。
6．“一點兒” และ “有點兒” สามารถใช้เป็นกริยาวิเศษณ์ (副詞) ได้ทั้งคู่ แต่ความหมายต่างกัน กล่าวคือ “一點兒” จะใช้ในรูปปฏิเสธ หรือใช้กับคำปฏิเสธ เช่น “不”、“沒（有）” เป็นต้น เท่านั้น หมายถึง “ปฏิเสธโดยสิ้นเชิง, ปฏิเสธทั้งหมด” และมักใช้ร่วมกับกริยาวิเศษณ์ “也”、“都”
ส่วน “有點兒” จะใช้ในรูป (ความหมาย) ปฏิเสธ หรือรูปบอกเล่าธรรมดาก็ได้ มีความหมายว่า “เล็กน้อย” เช่น
- 一點兒也不緊張。
- 他一點兒也不知道這件事。
- 有點兒沒聽懂。
- 有點兒不高興。
- 她總有點兒擔心。
- 媽媽有點兒生氣了。
โดย Gunth Lpnm ใน Love Chinese