ศัพท์ภาษาจีน ： ภาษาจีน [漢語]

你叫什麼名字？ คุณมีชื่อว่าอะไร
你有中文名字嗎？ คุณมีชื่อภาษาจีนไหม
你會說國語嗎？ 你會說華語嗎？ 你會說普通話嗎？ต่างก็หมายถึง “คุณพูดภาษาจีนกลางได้ไหม”

語[yǔ] ภาษา,คำพูด 言 [yán] ภาษา,คำพูด 文 [wén] ตัวหนังสือ,ตัวอักษร 字 [zì] ตัวหนังสือ,ตัวอักษร 話 [huà] คำพูด 說 [shuō] พูด 說話 [shuōhuà] พูดคุย 會話 [huìhuà] สนทนา 對話 [duìhuà] สนทนาโต้ตอบ 文字 [wénzì] ตัวหนังสือ,ตัวอักษร 漢字 [hànzì] อักษรจีน 語言 [yǔyán] ภาษา 外語 [wàiyǔ] ภาษาต่างประเทศ (foreign language) 書面語 [shūmiànyǔ] ภาษาเขียน (written language) 口語 [kǒuyǔ] ภาษาพูด (spoken language) 字母 [zìmǔ] อักษรจีน 書體 [shūtǐ] แบบตัวหนังสือ (font) 字體 [zìtǐ] แบบตัวหนังสือจีน (font) 筆畫 [bǐhuà] เส้นขีดเขียนของอักษรจีน 偏旁 [piānpáng] อักษรข้างของอักษรจีน 調號 [diàohào] วรรณยุกต์ 詞 [cí] คำ 詞語 [cíyǔ] ถ้อยคำ 詞組 [cízǔ] กลุ่มคำ,วลี (phrase) 短語 [duǎnyǔ] กลุ่มคำ,วลี (phrase) 句子 [jùzi] ประโยค 作文 [zuòwén] เรียงความ (write an essay)

成語 [chéngyǔ] สำนวน (idiom) 字句 [zìjù] สำนวนโวหาร (words and expressions) 諺語 [yànyǔ] สุภาษิต (proverb) 詞彙 [cíhuì] คำศัพท์ (vocabulary) 祝詞 [zhùcí] คำอวยพร (congratulations) 古文 [gǔwén] ภาษาโบราณ (classical prose) 古諺 [gǔyàn] ภาษาโบราณ (An ancient proverb) 口氣 [kǒuqì] น้ำเสียง, ท่าทางการพูด 口號 [kǒuhào] คำขวัญ (slogan ) 談吐 [tántǔ] สไตล์การพูด 說法 [shuōfa] วิธีพูด 命令 [mìnglìng] คำสั่ง (order) 通知 [tōngzhī] แจ้งให้ทราบ (notification) 言論 [yánlùn] วิจารณ์ (opinion on public) 溝通 [gōutōng] สนทนา,สื่อสาร

 

คำว่า “ภาษาจีน” นั้น สามารถเรียกได้หลายคำดังต่อไปนี้

• 漢語 [hànyǔ] ภาษาจีน (ภาษาพูด เนื่องจากชนชาติฮั่นมีจำนวนประชากรมากกว่า 92%)

• 華語 [huáyǔ] ภาษาจีน (เนื่องจากประเทศจีนสมัยโบราณมีชื่อว่าประเทศ “華夏” [huáxià] ชาวฮั่นใช้คำว่า 中華民族 [zhōnghuámínzú] แทน “ชนชาติจีน” ชาวจีนอพยพจึงเรียกว่า 華僑 [huáqiáo] ส่วนลูกหลานชาวจีนอพยพรุ่นต่อๆ มาที่เกิดในต่างแดนว่า 華裔 [huáyì] ส่วนที่เกิดในไทยก็เติมคำว่า 泰國 [Tàiguó] ลงไปเป็นคำว่า 泰國華裔 [Tàiguóhuáqiáo] หมายถึง ชาวไทยเชื้อสายจีน

• 中文 [zhōngwén] ภาษาจีนกลาง (เป็นภาษาเขียนที่ใช้เป็นภาษากลาง เนื่องจากชาวจีนทุกท้องถิ่น ทุกสำเนียงใช้ตัวอักษรจีน（漢字）เป็นภาษาเขียนแบบเดียวกันในการสื่อความเข้าใจกัน)

• 普通話 [pǔtōnghuà] ภาษาจีนกลาง (ภาษาธรรมดาทั่วไป)

• 國語 [guóyǔ] ภาษาจีนกลาง (สมัยก่อนคนไทยเรียกสำเนียงพูดภาษาจีนกลาง (普通話) ว่า 國語 ซึ่งหมายถึง “ภาษาแห่งชาติ” ปัจจุบันไต้หวันยังคงเรียกว่าภาษาจีนกลางว่า 國語)

 

ภาษาพูดของจีน โดยพื้นฐาน เราอาจแบ่งกลุ่มภาษาจีนออกเป็น 7 กลุ่มใหญ่ๆ ตามจำนวนประชากรที่พูดได้ ดังนี้

1. 官話 [guānhuà] ภาษาแมนดาริน (ภาษาทางการ หรือ 北方方言 [běifāngfāngyán])

2. 吳方言 [wúfāngyán] ภาษาอู๋ (สำเนียงอู๋ หรือ 吳語 [wúyǔ] ภาษาอู๋ ในมณฑลเจียงซู)

3. 粵語 [yuèyǔ] ภาษากวางตุ้ง

4. 閩方言 [mǐnfāngyán] ฮกเกี้ยน (สำเนียงหมิ่น ในมณฑลฝูเจี้ยนหรือฮกเกี้ยน)

ภาษาหมิ่นหนาน 閩南 [mǐnnán] ภาษาหมิ่นหนาน หรือ ภาษาจีนฮกเกี้ยน เป็นสำเนียงของภาษาจีน ใช้พูดทางใต้ ของมณฑลฝูเจี้ยน และบริเวณใกล้เคียง และโดยลูกหลานของผู้อพยพจากบริเวณนี้เข้าไปยังบริเวณอื่นๆทั่วโลก โดยทั่วไปภาษาหมิ่นหนานเป็นชื่อเรียกโดยชาวจีนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สำเนียงหนึ่งในภาษานี้เรียกภาษาไต้หวัน อยู่ในกลุ่มภาษาหมิ่น

潮州話 [Cháozhōuhuà] ภาษาแต้จิ๋ว เป็นหนึ่งในตระกูลภาษาจีน 閩南 [mǐnnán] จัดเป็นหนึ่งในตระกูลภาษาของฮกเกี้ยน และ เป็นหนึ่งในภาษาที่พูดกันในภูมิภาคของจีน

5. 湘語 [xīangyǔ] ภาษาเซียง (ภาษาในมณฑลหูหนาน)

6. 客家話 [kèjiāhuà] ภาษาแคะ (ภาษาแคะ หรือ ฮักกา)

7. 贛語 [gànyǔ] ภาษากั้น (ภาษามณฑลเจียงสี)

 

นอกจากนี้ นักภาษาศาสตร์ยังได้แบ่งกลุ่มภาษาจีนออกมาจากกลุ่มใหญ่ข้างบนอีก 3 ประเภท ได้แก่

1. 晉語 [Jìnyǔ] ภาษาจิ้น (แยกมาจาก แมนดาริน)

2. 徽語 [huīyǔ] ภาษาฮุย (徽州話 [huīzhōuhuà] แยกมาจาก อู๋)

3. 平語 [pingyǔ] ภาษาผิง (แยกมาจาก กวางตุ้ง)